اهمیت گرانروی در روغن موتور
مقدمه
یکی از ویژگی‌های مهم در انتخاب روغن موتور، گرانروی یا ویسکوزیته است که تأثیر مستقیمی بر عملکرد و سلامت موتور خودرو دارد. گرانروی میزان مقاومت روغن در برابر جریان است
و تعیین می‌کند که روغن چقدر رقیق یا غلیظ باشد. گرانروی مناسب برای هر خودرو به عوامل مختلفی از جمله دما، نوع موتور و شرایط رانندگی بستگی دارد. انتخاب درست گرانروی می‌تواند
به کاهش سایش قطعات موتور، افزایش کارایی و طول عمر موتور و کاهش مصرف سوخت کمک کند.
اهمیت گرانروی در روانکاری موتور
گرانروی مستقیماً بر عملکرد روانکاری روغن تأثیر می‌گذارد. اگر روغن خیلی رقیق باشد، نمی‌تواند به خوبی به همه قسمت‌های موتور برسد و قطعات فلزی ممکن است دچار سایش شوند.
از سوی دیگر، اگر روغن خیلی غلیظ باشد، ممکن است فشار بیش از حدی به موتور وارد کند و در دمای پایین به خوبی جریان نداشته باشد. بنابراین، گرانروی باید به اندازه‌ای باشد که روغن
به راحتی در موتور حرکت کرده و در عین حال توانایی تشکیل یک لایه‌ی محافظ بین قطعات فلزی را داشته باشد.
گرانروی چند درجه‌ای (مولتی‌ویسکوز)
یکی از ویژگی‌های رایج در روغن‌های موتور مدرن، گرانروی چند درجه‌ای است که با اعدادی مانند 10W-40 یا 5W-30 مشخص می‌شود. این نوع روغن‌ها در دماهای مختلف کارایی مناسبی دارند
و به همین دلیل به آن‌ها “مولتی‌ویسکوز” گفته می‌شود.
– عدد اول (مثلاً 10W) نشان‌دهنده گرانروی روغن در دماهای پایین است. حرف Wبه معنای زمستان است (Winter). هرچه این عدد کمتر باشد، روغن در دماهای پایین عملکرد بهتری خواهد داشت.
– عدد دوم (مثلاً 40) نشان‌دهنده گرانروی روغن در دمای بالای موتور است. هرچه این عدد بالاتر باشد، روغن در دماهای بالا غلیظ‌تر خواهد بود و برای موتورهایی که در دماهای بالا کار می‌کنند مناسب‌تر است.
تأثیر گرانروی بر کارکرد موتور
روغن با گرانروی مناسب می‌تواند کارکرد بهینه موتور را تضمین کند. این موضوع مخصوصاً در شرایط آب‌و‌هوایی مختلف اهمیت دارد. در هوای سرد، روغن‌هایی با گرانروی پایین‌تر (مانند 5W-30) کمک می‌کنند تا موتور راحت‌تر روشن شود و قطعات داخلی به‌سرعت روانکاری شوند. در شرایط گرم یا موتورهایی که تحت فشار زیادی کار می‌کنند، روغن با گرانروی بالاتر (مانند 20W-50) می‌تواند به تشکیل لایه‌ی محافظ قوی‌تری کمک کند.
تأثیرات گرانروی نامناسب
استفاده از روغنی با گرانروی نامناسب می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور وارد کند. اگر گرانروی روغن بسیار بالا باشد، مقاومت در برابر جریان افزایش می‌یابد و پمپ روغن فشار بیشتری به موتور وارد می‌کند که ممکن است مصرف سوخت را افزایش دهد و باعث گرم‌شدن بیش از حد موتور شود. از طرف دیگر، روغن با گرانروی بسیار پایین ممکن است در دماهای بالا به‌خوبی عمل نکند و در نتیجه لایه‌ی محافظی که بین قطعات فلزی ایجاد می‌کند، ضعیف باشد.
چگونه گرانروی مناسب را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب گرانروی مناسب، بهتر است به دستورالعمل‌های سازنده خودرو مراجعه کنید، زیرا سازندگان خودروها معمولاً گرانروی ایده‌آل را با توجه به نوع موتور و شرایط کاری خودرو توصیه می‌کنند. همچنین، در مناطقی که دمای هوا تغییرات شدیدی دارد، انتخاب روغن‌های چند درجه‌ای که گرانروی مناسبی در دماهای مختلف ارائه می‌دهند، بسیار توصیه می‌شود.
نتیجه‌گیری
گرانروی یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب روغن موتور مناسب است و تأثیر زیادی بر عملکرد، مصرف سوخت، و عمر مفید موتور دارد. انتخاب گرانروی مناسب نه تنها می‌تواند باعث کاهش مصرف سوخت و هزینه‌ها شود، بلکه به حفظ سلامت و کارایی موتور نیز کمک شایانی می‌کند.
