روغن موتورها ترکیبات پیچیده‌ای هستند که از روغن پایه و انواع افزودنی‌ها تشکیل شده‌اند. هر خودوریی برای اینکه بتواند عملکرد صحیحی داشته باشد، به روغن مناسب موتور نیاز دارد. در حقیقت، روغن موتور یک عنصر ضروری برای موتور خودرو می‌باشد. با افزایش سن موتور، اهمیت استفاده از روغن مرغوب، روزبه‌روز بیشتر احساس می‌شود.
در حالت کلی می‌توان گفت، روغن موتورها که گاهی اوقات روانکار نیز نامیده می‌شوند، دسته‌ای از روغن‌ها هستند که برای کاهش اصطکاک، حرارت و سایش بین اجزای مکانیکی موتور که در تماس با یکدیگر هستند، استفاده می‌شوند.
داشتن موتوری سالم با عمری طولانی‌تر، مستلزم تغذیه موتور از یک روغن موتور مناسب است. عدم استفاده از روغن مناسب باعث می‌شود قطعات موتور خودرو خراب شده و در نهایت موتور، آسیب جدی ببیند. از آنجایی که تعویض قطعات موتور بسیار سخت بوده و هزینه‌های بسیار زیادی در پی دارد، بنابراین بهتر است از روغن موتور مناسب استفاده کنید تا دچار هزینه‌های اضافی و سرسام‌آور تعمیر و یا تعویض موتور خودرو نشوید.
تاریخچه روغن موتور
تاریخ استفاده از روغن‌ها و روانکارها به هزاره چهارم قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد، یعنی درست در زمانی که چرخ و ارابه اختراع شده بود. در آن زمان، محورهای چرخ‌های ارابه بعد از مدتی بر اثر اصطکاک نیم‌سوز می‌شدند. در ابتدا سعی می‌کردند تا با استفاده از آب، محورها را خنک کرده و از فرسایش آن‌ها جلوگیری کنند، اما بعد از مدتی و در راستای تلاش مصریان، استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون مرسوم شد.
در قرون وسطی و با ورود ماشین‌های مسی و آهنی، سعی کردند تا از روغن‌های دیگری مانند؛ روغن بادام، روغن نهنگ و سایر روغن‌های حیوانی استفاده کنند. اما استفاده از این روغن‌ها مناسب نبود، چراکه روغن‌های گیاهی و حیوانی مقاومت پایینی داشتند و خیلی زود تجزیه و یا فاسد می‌شدند.
بعد از آغاز فعالیت اولین چاه استخراج نفت مدرن، در قرن 19 میلادی و با پیشرفت و توسعه تکنولوژی، در اواخر قرن نوزده، روانکارهایی بر پایه نفت خام تولید و جایگزین روانکارهای گیاهی شدند. در قرن بیستم و با گسترش روزافزون صنایع و گسترش استفاده از اتومبیل‌ها، نیاز به استفاده از روانکارها و روغن موتورهای باکیفیت بالاتر، بیشتر احساس شد.
روغن موتورهایی که کیفیت بهتر و طول عمر بالاتری داشتند و توانستند نیاز موتورهای پیچیده ماشین‌ها را تامین کنند. امروزه انواع روغن موتورها با کیفیت و کارکردهای مختلفی تولید می‌شوند که وظایف مختلفی را در موتور خودرو برعهده می‌گیرند.
کار روغن موتور چیست؟
کار اصلی روغن در موتور خودرو، روان‌سازی و به حداقل رساندن اصطکاک بین اجزای موتور است. البته روغن موتورها وظایف بسیار مهم دیگری در موتور خودرو برعهده دارند. جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی موتور، پاک‌کنندگی موتور و معلق سازی مواد حاصل از سایش قطعات، آب بندی موتور، حفاظت از سطوح فلزی موتور، افزایش کارایی موتور و برخی از ویژگی‌های دیگر، همگی از وظایف روغن موتور است.
البته توجه داشته باشید که همه روغن‌ها این وظایف را انجام نمی‌دهند. در صورتی که روغن مورد استفاده شما، مناسب با موتور خودرو نباشد، علاوه بر اینکه سودی برای موتور شما نخواهد داشت، بلکه ممکن است کارایی موتور را نیز با مشکل مواجه کند. از همین رو در ادامه، انواع روغن موتور را بیان کرده و بهترین نوع روغن برای انواع خودروها را معرفی خواهیم کرد.
انواع روغن موتور
همان طور که گفته شد، امروزه روغن موتورها در انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند. تفاوت در نحوه تولید انواع روغن موتور منجر به تفاوت در عملکرد و کارکرد آن‌ها خواهد شد. این مایع حیاتی خودرو، براساس نوع تولید، به سه دسته مهم تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از:
روغن موتور تمام سنتتیک
روغن موتورهای تمام سنتتیک به‌طور کامل در آزمایشگاه و با مواد شیمیایی تولید می‌شوند. این روغن‌ها به‌صورت خالص بوده و توان کارکرد موتور خودرو شما را به بالاترین حد می‌رسانند. این نوع از روغن موتورها مصرف سوخت خودرو را کاهش می‌دهند و کارایی بیشتری نسبت به سایر روغن موتورها دارند؛ البته هزینه آن‌ها نیز نسبت به سایر انواع روغن‌ها بیشتر است.
ویژگی‌های روغن سنتتیک:
- کاهش مصرف سوخت خودرو
- جلوگیری از فرسودگی قطعات خودرو
- ناخالصی کمتر نسبت به سایر روغن‌ها
- حفظ خاصیت روغن و نیاز به تعویض کمتر
- افزایش طول عمر موتور
- مقاومت در برابر حرارت و گرما
روغن موتور نیمه سنتتیک
روغن موتورهای نیمه سنتتیک، ترکیبی از روغن سنتتیک و معمولی است. این نوع از روغن‌ها نیز به خوبی از اجزای متحرک موتور محافظت می‌کنند و کارایی آن‌ها بسیار بهتر از روغن‌های مینرال است. البته باید به این نکته هم توجه کنید که این روغن‌ها، تمام ویژگی‌های روغن‌های تمام سنتتیک را نداشته و قیمت کمتری نیز در مقایسه با آن‌ها دارند.
ویژگی‌های روغن نیمه سنتتیک:
- مخلوطی از روغن‌های تمام سنتتیک و مینرال
- قیمت ارزان‌تر نسبت به روغن‌های تمام سنتتیک
- عملکرد ضعیف‌تر نسبت به روغن‌های تمام سنتتیک
- عملکرد بهتر نسبت به روغن‌های مینرال
روغن موتور مینرال (معمولی)
پایه اصلی این نوع از روغن‌ها، نفت خام است و از ترکیب روغن‌های پایه هیدروکربن، پلی اینترنال الفین و پلی آلفا الفین‌ها تولید می‌شوند. این روغن موتور، ابتدایی‌ترین معیارهای محافظت از موتور خودرو را داشته و به دلیل ویسکوزیته پایین، موجب نشتی در موتور خودور می‌شود. از همین رو از این روغن برای خودروهایی که موتور آن‌ها طراحی ساده‌ای دارند و یا برای آب‌بندی موتور خودرو صفر استفاده می‌شود. قیمت این نوع از روغن‌ها نسبت به سایر انواع آن ارزان‌تر است.
روغن‌های معمولی نمی‌توانند در سرما یا گرمای زیاد از موتور ماشین محافظت کنند و در دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین کارایی خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این موارد، روغن‌های معمولی را باید بعد از طی کردن 4000 کیلومتر تعویض کرد که این کار چندان به‌صرفه نیست.
ویژگی‌های روغن مینرال (معمولی):
- قیمت ارزان
- نیاز به تعویض در کوتاه‌مدت
- مناسب برای موتورهای قدیمی و ساده
- ناتوانی در کاهش حرارت موتور
توضیحات خیلی کامل و مفید و خواندنی بود مخصوصا در مورد ویسکوزیته روغن دقیقا چیزی که دنبالش میگشتم رو توضیح دادید خیلی ممنون